نظر به سوابق علمی و فرهنگی و اهمیت تاریخی شهر اصفهان، در پاسخ به خواست مردم فرهنگ دوست و ادب پرور اصفهان، هیئت دولت در مهرماه 1337 با تأسیس دانشکده ادبیات درشهر اصفهان موافقت کرد، از آذرماه 1337 از سوی آقای دکتر مهران وزیر آموزش و پرورش وقت آقای دکتر عباس فاروقی استاد دانشسرای عالی با حفظ سمت به ریاست دانشکده ادبیات، منصوب‌شد و با اینکه امکانات کم و کادر آموزشی ناکافی بود از اوایل دی ماه 1337 این دانشکده با دو رشته‌زبان و ادبیات فارسی و ادبیات انگلیسی گشایش یافت. در ابتدا دانشکده در خانه‌ای اجاره‌ای با دواطاق شروع به کار کرد ولی از آغاز سال تحصیلی 39-1338 این دانشکده به محلی در جنب بنای شاهزاده ابراهیم که به کمک اداره اوقاف با موافقت اداره کل آموزش و پرورش آماده بهره‌برداری‌شده‌بود انتقال یافت.
در سال 39-1338 رشته‌های فلسفه، علوم تربیتی و زبان و ادبیات ارمنی نیز در دانشکده به دو رشته قبلی افزوده شد و در سال تحصیلی 42-1341 رشته زبان و ادبیات عرب نیز دایر گردید؛ درهمین سال دبیرخانه دانشگاه اصفهان شکل گرفت و فعالیتهای آموزشی و پژوهشی آن با مدیریتی‌واحد به ریاست دکتر قاسم معتمدی به کار خود ادامه داد. در سال 1345 رشته تاریخ با مدیریت دکتر لطف ا... هنرفر مؤلف کتاب «گنجینه آثار تاریخی اصفهان» تأسیس گردید در همان سال رشته‌جغرافیا نیز به رشته‌های قبلی افزوده شد.
در سال 1347 ساختمان موقت دانشکده ادبیات در خیابان (هزار جریب) آماده بهره‌برداری‌شد و با رشته‌های زبان و ادبیات فارسی، زبان و ادبیات انگلیسی، فلسفه، علوم تربیتی، زبان وادبیات ارمنی، زبان و ادبیات عرب، تاریخ و ایران شناسی، جغرافیا، زبان و ادبیات فرانسه،پاکستان‌شناسی و زبان اردو گشایش یافت. در همین سال دوره لیسانس شبانه نیز شروع به کار کرد.در سال 1348 گروه علوم اجتماعی دایر گردید.
در سال تحصیلی 54-1353 رشته زبان و ادبیات آلمانی نیز به گروه زبانهای خارجی افزوده‌شد. در سال 1349 پس از تأسیس دانشکده علوم تربیتی، رشته فلسفه به آن دانشکده منتقل‌گردید و مجموع رشته‌های دانشکده ادبیات علوم انسانی در چهار گروه آموزشی به شرح زیر اداره‌می‌شد:
1- گروه زبان و ادبیات فارسی 2- گروه علوم اجتماعی و جغرافیا
3- گروه زبانهای خارجی 4-گروه تاریخ و ایران شناسی
در سال 1355 دانشکده زبانهای خارجی تأسیس گردید و گروه زبانهای خارجی به آن دانشکده انتقال یافت. در سال 1353 رشته‌های علوم اجتماعی و جغرافیا از یکدیگر تفکیک گردید و هر یک به گروه مستقلی تبدیل گردید. در سال 1367 رشته فلسفه مجدداً به دانشکده ادبیات و علوم‌انسانی منتقل گردید و فعالیت خود را در مقطع کارشناسی فلسفه و با سیاست توسعه طولی آن درمقطع کارشناسی ارشد و دکتری آغاز نمود. تاریخچه هر یک از گروههای آموزشی به تفکیک درصفحات بعدی خواهد آمد.
گروه حقوق دانشگاه اصفهان از سال تحصیلی 75-74 در مقطع کارشناسی آغاز به کار نموده‌و در بهمن 1374 اولین دوره دانشجویان خود را به صورت شبانه پذیرفت. اولین دوره فارغ‌التحصیلان مقطع کارشناسی گروه حقوق دانشگاه اصفهان در بهمن ماه 1378 فارع التحصیل‌گردیدند. این گروه بر اساس هماهنگی‌های بعمل آمده با رئیس محترم دانشگاه از نیمسال تحصیلی‌اول 81-1380 به دانشکده علوم اداری و اقتصاد منتقل گردید
ساختمان جدید دانشکده ادبیات و علوم انسانی در سال 1375 در مساحت 17000 متر مربع با ظرفیت بیش از 2500 دانشجو افتتاح گردید.
این دانشکده در حال حاضر با 4 گروه آموزشی:
امکانات کلی دانشکده
• 33 کلاس درس و 1سایت کامپیوتری برای دانشجویان کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری
• قطب علمی تاریخ و قطب علمی زبان و ادبیات فارسی
• 4 انجمن علمی فعال و • 4 تشکل سیاسی
• کافه تریا و نماز خانه و • 3 تالار جهت برگزاری کنفرانسها و تجمعات عمومی
شوراها و کمیته های فعال در این دانشکده، شورای آموزشی و پژوهشی دانشکده ، شورای برنامه ریزی درسی، شورای تحصیلات تکمیلی و کمیته ارتقاء می باشد.
ریاست این دانشکده هم اکنون بر عهده جناب آقای دکتر سید علی هاشمیان فر استاد گروه جامعه شناسی است و 3 معاونت از جمله معاون آموزشی، معاون فرهنگی، معاون پژوهشی و تحصیلات تکمیلی با ایشان همکاری می کنند.